بایرام در ترکیه

فرهنگ ،زبان و ادبیات ترکان درباره بایرام

بایرام (به ترکی: Bayram) واژه ای ترکی ( بایرام : از ريشه بايراماق بمعني جشن گرفتن و اویل بهار ) در زبان های ترکی که اشاره برای یک جشنواره در سراسر کشور اعم از ملی نظیر نوروز، مذهبی و دینی نظیر عید قربان و عید فطر که در کشورهای ترک برگزار می شود. زمان برگزاری جشنواره های ملی و دینی به فراخور زمانی مختلفی انجام می شود. تاریخ تعطیلات مورد استفاده در اکثر کشورهای ترکی زبان بر اساس تقویم میلادی تنظیم شده اند، در حالی که تعطیلات مذهبی به صورت هماهنگ و قبلا توسط ریاست دولت در امور مذهبی بر اساس تقویم قمری اعلام می شود. برای مردم ترک مسیحی نیز در کریسمس عنوان کریسمس بایرامی یا نوئل بایرامی را به کار می گیرند. بایرام بر حسب جشنواره های ملی و مذهبی در کشورها، مناطق و میان مردمان ترکیه، قفقاز شمالی، جمهوری آذربایجان، کریمه و سایر مردمان ترک رایج است. گسترش بایرام تا مسلمانان آلبانی، پوماک ها، بوسنیایی ها نیز ادامه می آید. دلیل گستردگی واژه بایرام در مناطق غیر ترک زبان به دورانی باز می گردد که زیر سیطره امپراطوری عثمانی بودند و این فرهنگ هم اکنون در چنین جاهایی رواج دارد.
نوروز تا نخستین سال های تشکیل جمهوری ترکیه در میان ترکان ترکیه پایدار ماند و سپس رفته رفته اهمیت پیشین خود را از دست داد و فقط در مناطق کردنشین و در پاره ای از مناطق شمال، آیین رسوم این جشن موجودیت خود را حفظ کرده است. مردم ترکیه عید نوروز را به عنوان یکی از معدود ایام جشن می گرفتند. در این روز حکیم باشی معجون مخصوصی به نام نوروزیه را برای پادشاهان و درباریان تهیه می کرد. گفته می شود این معجون از چهل نوع ماده مخصوص تهیه می شد و شفابخش بسیاری از بیماری ها و دردها و باعث افزایش قدرت بدنی می شده است. مردم این سرزمین نوروز را آغاز بهار طبیعت و شروع تجدید حیات و طراوت در جهان و برخی روز مقدس در مقابل شب قدر و شب برائت و برخی عامل اتحاد و همبستگی و حتی آن را زادروز امام علی و تعیین ایشان به خلافت و سالروز ازدواج ایشان با حضرت فاطمه دانسته اند. کردهای ترکیه سال ها برای به رسمیت شناخته شدن نوروز در این کشور تلاش کردند و اکنون نوروز درآنجا تعطیل رسمی است..
در حال حاضر مقارن با تاریخ سال نو شمسی و آغاز بهار در کشور ترکیه نیز سه روز بایرام اعلام شد.